Patiënt centraal

Omdat zorg bij kanker zo veelomvattend is, werkt het LUMC Oncologie Centrum (LOC) in de behandeling per aandoening met multidisciplinaire teams, de zogenoemde Tumor Werk Groepen (TWG). Een TWG bestaat uit zeer ervaren specialisten van verschillende disciplines die door nauwe samenwerking zorg op hoog niveau kunnen bieden voor patiënten met die aandoening. Naast de medisch specialisten, zoals oncologen, radiologen, radiotherapeuten, chirurgen en pathologen, zijn vaak de volgende zorgverleners betrokken bij een oncologisch traject.

Verpleegkundig specialist als casemanager

De diagnose en behandeling van kanker heeft zowel lichamelijk als emotioneel flinke impact en kan veel vragen oproepen. Binnen het zorgtraject zijn er vaak verschillende specialisten en afdelingen betrokken. Hierdoor is het voor de patiënt en naasten misschien niet altijd duidelijk bij wie ze terecht kunnen. Binnen het LOC krijgt de patiënt een vast aanspreekpunt toegewezen om hem of haar te begeleiden tijdens het gehele zorgtraject. Dit is meestal een verpleegkundig specialist of gespecialiseerd verpleegkundige met kennis en expertise op het gebied van het type kanker dat de patiënt heeft. Deze kan bij dit vaste aanspreekpunt laagdrempelig terecht met vragen over de ziekte, behandeling en de gevolgen hiervan.

Psycholoog

Het hebben van kanker en het krijgen van medische onderzoeken en behandelingen is ingrijpend voor patiënt en naasten. Soms is de belasting zo groot dat er problemen ontstaan waar psychologische zorg voor nodig is. Daarom staat binnen het LOC een speciaal team psychologen klaar om mensen met kanker te helpen.

De psychologen van deze afdeling zijn deskundigen op het gebied van gedrag, gevoelens en gedachten die samenhangen met kanker. Ze bieden hulp aan patiënten vanaf 18 jaar en hun naasten tijdens het hele ziekte- en behandelproces (acuut, chronisch, palliatief). De psychologen zijn BIG-geregistreerd als gezondheidszorgpsycholoog, klinisch psycholoog/psychotherapeut of zijn in opleiding daarvoor.

Fysiotherapeut

Een oncologiefysiotherapeut is gespecialiseerd in het herkennen, begeleiden en behandelen van bewegingsproblemen bij patiënten met kanker in alle fasen van de ziekte. De oncologiefysiotherapeut informeert de patiënt over het belang van bewegen tijdens en na de behandelingen. Tevens heeft de oncologiefysiotherapeut een signaleringsfunctie. Dit betekent dat er gelet wordt op afwijkende symptomen of klachten en dat geholpen kan worden bij het inschakelen van een eventuele andere zorgprofessional.

Diëtist

Bij kanker kunnen door de ziekte en de daarvoor noodzakelijke behandeling problemen ontstaan met eten en drinken. De smaak kan bijvoorbeeld veranderen of de patiënt kan misselijk zijn. Diëtisten van het LUMC zijn experts op het gebied van voeding. Door de academische ervaring kunnen zij patiënten met voedingsproblemen op de juiste manier adviseren en begeleiden.

Maatschappelijk werker

In het LUMC zijn er maatschappelijk werkers die kennis en ervaring hebben op het gebied van het omgaan met kanker. Zij ondersteunen en begeleiden de patiënt en/of gezinsleden. De maatschappelijk werkers zijn gewend om mensen te helpen bij belangrijke besluiten, hebben kennis van wet- en regelgeving en voorzieningen en kunnen adviseren bij de communicatie met bedrijfsarts, leidinggevende en collega’s.

Consultteam Palliatieve Zorg

Het Consultteam Palliatieve Zorg (CPZ) is er voor patiënten die niet meer beter worden en door hun ziekte zullen overlijden. Het team ondersteunt ook de naasten. Palliatieve zorg richt zich op het verbeteren of behouden van een zo goed mogelijke kwaliteit van leven. In het LUMC bestaat het Consultteam Palliatieve Zorg uit gespecialiseerde verpleegkundig consulenten, verpleegkundig specialisten en artsen palliatieve zorg. Het CPZ werkt onder andere samen met het pijnteam, de geestelijke verzorging, medisch psychologen, de apotheker, medisch maatschappelijk werk en transferverpleegkundigen. Het team helpt patiënten, hun naasten en het behandelteam zo veel mogelijk bij het verlenen van palliatieve zorg die bij de patiënt past. Hierbij is er ook contact tussen het ziekenhuis en zorgverleners buiten het ziekenhuis, zoals de huisarts, thuiszorg, verpleeghuis of hospice.

Spreekuur Ouderen en kanker

Het aantal ouderen met kanker zal de komende jaren sterk blijven toenemen. Bij een aanzienlijk deel van de ouderen met kanker is er multi-morbiditeit of kwetsbaarheid en het is vaak moeilijk om te bepalen welke behandeling de beste is voor een individuele patiënt. Op het spreekuur ouderen met kanker wordt door een team van artsen en verpleegkundigen van de ouderengeneeskunde en de interne oncologie de totale persoonlijke situatie van een patiënt in kaart gebracht. Naast onderzoek naar lichamelijke, geestelijke en sociale situatie wordt een uitgebreid gesprek gevoerd met patiënt en naasten over persoonlijke behandeldoelen. Vervolgens wordt een advies gegeven aan de behandelende oncologische specialist. Het advies betreft de oncologische behandeling maar ook ondersteunende maatregelen die het goed doorstaan van de behandeling bevorderen.

Patiënten kunnen verwezen worden als de oncologische behandelaar meer informatie wil over de gezondheidstoestand en de mogelijke impact van behandeling daarop. Het kan ook zijn dat de patiënt zelf onzeker is over het behandelplan. Op het spreekuur ouderen en kanker kan samen met de patiënt afgewogen worden welke behandeloptie het meest passend is.

Geriatrische Oncologie Onderzoek

Geriatrische oncologie is een van de belangrijke onderzoeksthema’s in het LOC. Dit onderzoekgebied wordt getrokken vanuit de afdelingen oncologie, heelkunde en ouderengeneeskunde en er is intensieve samenwerking met de afdelingen medische besliskunde, biostatistiek, longoncologie, radiotherapie, gynaecologie en hoofdhals chirurgie. Bovendien nemen de regionale ziekenhuizen deel in een omvangrijk studieconsortium voor de prospectieve TENT-cohort studie.

Onderwerpen van onderzoek zijn onder andere:

De ontwikkeling en validatie van predictiemodellen die behandelbeslissingen voor individuele ouderen kunnen ondersteunen.
Effectiviteit en toxiciteit van nieuwe medicamenteuze behandelingen bij ouderen met kanker; veilige de-escalatie van oncologische behandelingen bij ouderen.
Biomarkers van kanker bij ouderen.
De invloed van comorbiditeit en andere doodsoorzaken op kanker gerelateerde uitkomsten.
De impact van kankerbehandeling op ouderen specifieke uitkomsten zoals behoud van zelfstandigheid, lichamelijk en geestelijk functioneren.
Polyfarmacie en deprescribing.
(P)Revalidatie voor ouderen met kanker.

AYA-zorg voor jongeren en kanker

Jongeren met kanker worden vaak AYA's genoemd: Adolescents & Young Adults. De ziekte en de behandeling brengen veel vragen met zich mee. Over de ziekte, maar bijvoorbeeld ook over studie, werk, kinderwens, hypotheken, relaties en seks. Met al deze vragen kunnen deze patiënten terecht bij het AYA-team van het LUMC. Het team biedt zorg en ondersteuning aan alle jongvolwassenen in de leeftijd van 16 tot 35 jaar die kanker hebben of hebben gehad.

Het AYA-team van het LUMC werkt nauw samen met het nationaal AYA Expertise Platform. Zo blijft alle kennis en kunde over 'kanker in de AYA-leeftijd' steeds actueel.